Κρούσμα αιμορραγικού πυρετού Κριμαία - Κονγκό σε άνθρωπο, στην Π. Ε. Λάρισας
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μας κάνει γνωστά τα παρακάτω:
Στις 26.06.2025, κοινοποιήθηκε στη Γενική Διεύθυνση Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ), θανατηφόρο κρούσμα Κριμαϊκού Αιμορραγικού Πυρετού του Κονγκό (Crimean-Congo Haemorrhagic Fever CCHF), σε άνθρωπο, στην Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) Λάρισας. Το κρούσμα αφορά σε άτομο οικογένειας που διατηρεί κτηνοτροφική εκμετάλλευση, μόνιμο κάτοικο οικισμού του Δήμου Ελασσόνας Λάρισας.
Ο αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας Κονγκό είναι μία ιογενής ασθένεια που προκαλείται από έναν RNA ιό του γένους Orthonairovirus, της οικογένειας Nairoviridae, ο οποίος μεταδίδεται κυρίως μέσω κροτώνων του γένους Hyalomma spp. Οι κρότωνες αυτοί παρασιτούν σε διάφορα είδη κατοικιδίων και άγριων ζώων όπως βοοειδή, αιγοπρόβατα, άγρια μηρυκαστικά, λαγοί, σκαντζόχοιροι, ορισμένα τρωκτικά, αλλά και πτηνά τα οποία αποτελούν δεξαμενές του ιού. Αν και η νόσος στα ζώα είναι συνήθως υποκλινική, προκαλεί ιαιμία η οποία συμβάλλει στην εξάπλωση του ιού μέσω της μόλυνσης των κροτώνων. Σε ό,τι αφορά τα πτηνά, η πλειονότητα των ειδών είναι ανθεκτικά στον ιό με εξαίρεση τις στρουθοκάμηλους, οι οποίες μπορούν να νοσήσουν. Ωστόσο, μπορούν να μεταφέρουν μολυσμένους κρότωνες μηχανικά σε μεγάλες αποστάσεις, ιδίως τα μεταναστευτικά πτηνά. Ο άνθρωπος προσβάλλεται είτε μέσω τσιμπήματος μολυσμένου κρότωνα, είτε κατά την άμεση επαφή με μολυσμένο αίμα ή/και ιστούς.
Για τη διερεύνηση και διαχείριση του κρούσματος, πραγματοποιήθηκε άμεσα τηλεδιάσκεψη με πρωτοβουλία του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και συμμετοχή του Προέδρου του, εκπροσώπων του Οργανισμού, της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του ΥπΑΑΤ, της οικείας Κτηνιατρικής Υπηρεσίας της ΠΕ, καθώς και λοιπών συναρμόδιων φορέων.
Με δεδομένο ότι πρόκειται για ζωοανθρωπονόσο υψηλής θνητότητας και γνώμονα την προάσπιση της Δημόσιας Υγείας, η οικεία κτηνιατρική αρχή παρακαλείται, όπως μεριμνήσει για τα ακόλουθα, στην κτηνοτροφική εκμετάλλευση που σχετίζεται με το επιβεβαιωμένο κρούσμα:
1. Την άμεση λήψη δειγμάτων αίματος από ζώα της εκμετάλλευσης σε ποσοστό 10% του αριθμού των ζώων, με προτεραιότητα σε αυτά που φέρουν κρότωνες, καθώς και σε ζώα που εισήχθησαν πρόσφατα στην εκμετάλλευση, για τη διενέργεια ορολογικών και μοριακών εξετάσεων.
2. Την άμεση λήψη πέντε (5) κροτώνων από καθένα από τα ανωτέρω ζώα, με σκοπό την ταυτοποίησή τους και την πραγματοποίηση μοριακών εξετάσεων.Οι ως άνω δειγματοληψίες θα διενεργηθούν με τη συνδρομή και καθοδήγηση κτηνιάτρων του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «Δήμητρα».
3. Τη διενέργεια επιδημιολογικής διερεύνησης, προκειμένου να αποσαφηνιστούν οι κινήσεις των ζώων με βάση το μητρώο της εκμετάλλευσης, ο ενδεχόμενος συγχρωτισμός με ζώα γειτονικών εκτροφών, η πραγματοποίηση ή μη αποπαρασιτισμών των ζώων, κά.
4. Την απαγόρευση μετακίνησης των ζώων της εκτροφής, που είναι ήδη σε ισχύ στη στην ΠΕ Λάρισας, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο υπ’ αριθ. πρωτ. 170271/25.06.2025 έγγραφο του Τμήματος Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του ΥπΑΑΤ, με θέμα: «Απαγορευμένες Ζώνες λόγω επιβεβαίωσης εστιών Ευλογιάς των
προβάτων και αιγών στην Ελλάδα-Τροποποίηση της παρ. Α και της παρ. Β της με αριθ. πρωτ. 1750/388758/18.12.2023 εγκυκλίου».
5. Την εφαρμογή κατάλληλου αντιπαρασιτικού σκευάσματος (επιλέγονται κατάλληλα σκευάσματα σε ό,τι αφορά τον χρόνο αναμονής για τα ζωικά προϊόντα) στα ζώα της εκμετάλλευσης, αμέσως μετά την ολοκλήρωση των ως άνω δειγματοληψιών.
6. Τον έλεγχο του πληθυσμού των κροτώνων-φορέων, τόσο στα ζώα όσο και στα κτήρια ενσταβλισμού τους και στον περιβάλλοντα χώρο, με την εφαρμογή ψεκασμού σε τακτά διαστήματα, με εγκεκριμένα σκευάσματα.
7. Την εφαρμογή κατάλληλων μέτρων βιοασφάλειας (καθαρισμός, απολύμανση, μυοκτονία, αποψίλωση χαμηλής βλάστησης κλπ).
Παρακαλείστε, επίσης, όπως και το σύνολο των κτηνιατρικών υπηρεσιών των Περιφερειών και των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας στις οποίες αποστέλλεται το παρόν , για την άμεση ενημέρωση όλων των κτηνοτρόφων και των εμπλεκόμενων φορέων στην περιοχή αρμοδιότητάς σας, σχετικά με τη σημασία της ζωοανθρωπονόσου για τη Δημόσια Υγεία, την υποχρέωση πραγματοποίησης αποπαρασιτισμού των ζώων καθώς και την ενίσχυση των μέτρων βιοασφάλειας σε εκτροφές, σφαγεία και κατά την μεταφορά ζώντων ζώων, προκειμένου να περιοριστεί η πιθανότητα εισόδου και εξάπλωσης του νοσήματος. Επισημαίνεται, η σημασία της εφαρμογής μέτρων αυτοπροστασίας και υγιεινής (γάντια, ανοιχτόχρωμα ρούχα που επιτρέπουν την ανίχνευση παρασίτων, χρήση εντομοαπωθητικών κά) από επαγγελματικές ομάδες (κτηνοτρόφοι, κτηνίατροι, εκδοροσφαγείς, μεταφορείς ζώων) που εμπλέκονται στο χειρισμό ζώων και βιολογικών υλικών αυτών (πχ αίμα) και ενδεχομένως έρχονται σε επαφή με κρότωνες.
Τέλος τονίζεται ότι η τήρηση των ανωτέρω μέτρων είναι μείζονος σημασίας και θα πρέπει να εφαρμόζεται σε συνδυασμό με τις σχετικές οδηγίες του ΕΟΔΥ για τη διασφάλιση της Δημόσιας Υγείας.